A mediados do século XIX iniciouse un período de modernización das bibliotecas españolas que incluíu a reorganización da Biblioteca Nacional, a creación do Corpo de Facultativos e a posta en marcha da Escola Superior de Diplomática. Neste contexto de renovación enmárcase a creación do Premio de Bibliografía, cuxa finalidade era mellorar os repertorios nacionais nun momento especialmente conflitivo debido á dispersión de gran parte do legado bibliográfico español sufrida tras a Desamortización.

Por Real Decreto do 3 de decembro de 1856 creouse o Premio de Bibliografía, que se desenvolveu no Regulamento da Biblioteca Nacional do 7 de xaneiro de 1857 e concretouse tan só tres días despois coa convocatoria do primeiro concurso aparecida na Gaceta. Ao longo de case un século, o Premio contribuíu de maneira decisiva ao avance da ciencia bibliográfica en España con obras tan importantes como Catálogo biográfico del Teatro antiguo Español (Cayetano de la Barrera, 1859), Ensayo de una biblioteca española de libros raros y curiosos (Zarco del Valle y Sancho Rayón, 1861) ou Los periódicos en la Guerra de la Independencia (1808-1814) (Gómez Imaz, 1908).

Tras unha paréntese de medio século, en 1995 a Biblioteca Nacional volveu convocar o Premio de Bibliografía, outorgado por un xurado composto por bibliotecarios e bibliógrafos. En 2002 reguláronse as bases e características do Premio por unha Orde ECD/1946/2002, co obxectivo de distinguir os mellores traballos no campo da bibliografía hispánica. En 2022 actualizáronse as bases reguladoras do Premio por Orde CUD/607/2022 para adaptalas ás novas formas de investigación neste campo e ás novas contornas tecnolóxicas nos que se desenvolve.

Na avaliación dos traballos presentados téñense en conta os seguintes criterios de valoración:

• A importancia e utilidade do tema.
• A exhaustividad na recompilación do material.
• A sistematización das investigacións.
• Os criterios de elaboración expostos polo autor.
• A metodoloxía empregada.
• O rigor e a exactitude das descricións bibliográficas.
• Especial relación coas coleccións e/ou historia da Biblioteca Nacional de España.